Kalkulator kierunku astronomicznego umożliwia obliczanie kierunków astronomicznych na podstawie obserwacji ujęcia słonecznego i gwiezdnego.
W Kalkulatorze kierunku astronomicznego można określić rodzaj obliczenia: ujęcie słoneczne albo gwiezdne. W ujęciu słonecznym kierunek astronomiczny obliczany jest na podstawie obserwacji Słońca metodą kąta/godziny, z zastosowaniem procedury wielu pomiarów w przód. W ujęciu gwiezdnym kierunek astronomiczny obliczany jest na podstawie obserwacji Gwiazdy Polarnej lub innych gwiazd metodą kąta/godziny, z zastosowaniem procedury jednego pomiaru w przód.
W obu tych metodach potrzebne jest źródło informacji o czasie UT1 (odbiornik radiowy) i stoper. Wyposażenie to jest niezbędne do dokładnego przeprowadzenia pomiarów. Wyzeruj stoper (0) względem czasu UT1. Uruchom stoper na znany okres wg czasu UT1 i zanotuj wartość czasu UT1 (dodając ewentualną korektę czasu DUT). Wykonując pomiar poziomy położenia Słońca lub gwiazdy zanotuj w dzienniku polowym zarówno kąt, jak i odczyt ze stopera (czas zatrzymania).
Jeden pomiar w przód
Ta procedura jest zalecana do pomiarów na podstawie Gwiazdy Polarnej lub innych obiektów o dużym kącie pionowym. Kolejne etapy procedury z jednym pomiarem w przód to: bezpośredni pomiar na cel, bezpośredni pomiar na Gwiazdę Polarną, odwrotny pomiar na cel, odwrotny pomiar na Gwiazdę Polarną. Przy każdym nakierowaniu na Gwiazdę Polarną rejestrowany jest czas odmierzony przez stoper. Dwa odczyty ze stopera i cztery poziome pomiary okręgu tworzą zestaw danych. Zaleca się zmierzenie co najmniej trzech zestawów.
Wiele odczytów w przód
Ta procedura jest używana przy obserwacjach względem Słońca. Kolejność wykonywania czynności jest następująca: bezpośredni pomiar na cel, wiele bezpośrednich pomiarów na Słońce, wiele odwrotnych pomiarów na Słońce (tyle samo, co bezpośrednich), odwrotny pomiar na cel. Przy każdym nakierowaniu na Słońce rejestrowany jest czas odmierzony przez stoper. Poszczególne obserwacje Słońca (i odpowiednie czasy zatrzymania stopera) należy zapisać parami w edytorze (jedna para bezpośrednia i wiele par odwrotnych). Edytor oblicza azymut (lub kierunek) dla każdej pary. Istnieje możliwość uśrednienia dowolnej liczby azymutów. Nie należy uśredniać wprost wielu obserwacji, ponieważ są one nieliniowo zależne od czasu.
Ćwiczenie samouczka: Obliczanie azymutu w kalkulatorze kierunku astronomicznego