Terminy związane z analizą energetyczną

AFUE

Efektywność rocznego zużycia paliwa. Określa sprawność działania pieca lub bojlera gazowego. AFUE jest to procent energii zużytej przez system i przekształconej na ciepło użytkowe. Na przykład 90% AFUE oznacza, że na każdą jednostkę Btu zużytego gazu wytwarzane jest w systemie 0.9 Btu ciepła. Im wyższa wartość AFUE, tym bardziej wydajny system.

BTU

Brytyjska jednostka ciepła. Ilość ciepła potrzebna do podniesienia temperatury jednego funta wody (o temperaturze 39.2 stopnie Fahrenheita lub zbliżonej) o jeden stopień Fahrenheita.

Sprawność spalania

Pomiar mocy wyjściowej w stosunku do energii zużytej w kotłach i ogrzewaczach wody ciepłej. Wydajne palniki na paliwa gazowe i płynne działają przy maksymalnie 15-procentowym poziomie nadmiaru powietrza i pozostawiają pomijalną ilość niezużytego paliwa.

Chłodny dach

Dach wykonany z materiałów (zazwyczaj jasnego koloru), które mają wysoką emisyjność cieplną i duży współczynnik odbicia promieni słonecznych. Chłodne dachy mogą znacznie zmniejszyć obciążenie chłodzenia budynku. Emisyjność materiału odnosi się do jego zdolności uwalniania ciepła pochłoniętego. Im większa wartość, tym większa zdolność materiału do uwalniania ciepła. Z wyjątkiem powierzchni metalicznych emisyjność większości materiałów dachu może wynosić powyżej 0.85 (85%).

Więcej informacji

Chłodne dachy (zazwyczaj białe) utrzymują temperaturę nawet o 70°F niższą w godzinach szczytowych niż tradycyjne dachy kryte papą, co przysparza wiele korzyści właścicielom budynków. Chłodne dachy są także korzystne dla środowiska, ponieważ redukują niekorzystne efekty miejskich wysp cieplnych. Wielkość oszczędności energii zależy od typu budynku, poziomu izolacji dachu oraz częstotliwości wymiany powietrza.

Aby osiągnąć efekt chłodnego dachu, należy wybrać odblaskową jednowarstwową membranę elastomerową o wysokiej zdolności emisyjnej lub pokryć dach poszyciem certyfikowanym jako chłodny dach. Typowe dachy z materiałów rolowanych lub nakładanych pochłaniają 70–90% promieniowania słonecznego. Chłodne dachy pochłaniają natomiast zaledwie 20% promieniowania (po 3 latach użytkowania).

Gonty papowe są tanie, popularne i dobrze znane dekarzom. Nie odbijają natomiast padających na nie promieni słonecznych. Współczynnik odbicia promieni słonecznych jakichkolwiek dostępnych w handlu gontów papowych jest bardzo niski. (Współczynnik odbicia białych gontów wysokiej klasy wynosi 20%, a gontów w innych kolorach jest jeszcze mniejszy).

Oprócz redukowania zysków ciepła w budynku zimne dachy mogą przysporzyć korzyści bezpośredniemu otoczeniu budynku, łagodząc efekt wyspy cieplnej. Efekt ten jest wynikiem dużej liczby ciemnych powierzchni na terenach zurbanizowanych, przez co temperatura powietrza wzrasta nawet o 2–8°F.

COP

Współczynnik wydajności. Wskazuje, jak sprawnie będzie działał system ogrzewania lub chłodzenia (pompa ciepła w trybie ogrzewania i chłodziarka w trybie chłodzenia) w danych zewnętrznych warunkach temperaturowych. Wyższe wartości współczynnika wydajności oznaczają bardziej sprawny system.

Temperatura suchego termometru (Tdb)

Temperatura suchego termometru odnosi się do rzeczywistej temperatury powietrza mierzonej przy użyciu termometru.

Temperatura suchego termometru jest mierzona za pomocą standardowego przyrządu, którego bańka nie jest zwilżona. Parowanie wilgoci z powierzchni może mieć wpływ na odczyt i skutkować odczytami zbliżonymi do odczytów uzyskiwanych z użyciem mokrego termometru.

EER

Współczynnik efektywności energetycznej. Miara względnej wydajności chłodzenia urządzeń i wyposażenia, wyrażona jako stosunek mocy chłodniczej w jednostkach BTU na godzinę do energii zużytej w watach.

Pojemność cieplna

Ilość ciepła potrzebnego, aby podnieść temperaturę wszystkich elementów obszaru jednostkowego w zespole o 1°F (jednostki brytyjskie) lub 1°K (jednostki SI).

Pojemność cieplna jest obliczana jako suma średniej grubości razy gęstość razy ciepło właściwe poszczególnych elementów. Im większa wartość pojemności cieplnej, tym większa bezwładność cieplna.

Jednostki Pojemność cieplna
IP Btu/(ft² •°F)
SI J/(m² • °K)

HVAC

Skrót od nazwy systemów ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji.

Insolacja

Nasłonecznienie jednostki powierzchni. Insolacja odnosi się do ilości energii promieniowania słonecznego padającej na płaską powierzchnię i możliwej do przekształcenia na inne postacie energii, takie jak ciepło lub elektryczność. W żaden sposób nie mają na ten parametr wpływu właściwości powierzchni materiałów lub wewnętrzne efekty załamujące światło. Związany jest on wyłącznie z promieniowaniem rzeczywiście docierającym do powierzchni.

IP

Brytyjskie jednostki miary.

Dżul

Pochodna jednostka energii w układzie SI.

Jeden dżul to praca wykonana przez siłę jednego niutona przesuwającą obiekt na odległość jednego metra lub praca wymagana do stałego wytwarzania jednego wata mocy przez jedną sekundę.

kBtu

1000 jednostek BTU.

kWh

Kilowatogodzina. Powszechnie stosowana jednostka zużycia energii elektrycznej. Jest odpowiednikiem jednego kilowata mocy zużytej przez godzinę. 1 kWh = 3.12 Btu.

MJ

Megadżul, czyli milion dżuli, co odpowiada w przybliżeniu energii kinetycznej jednotonowego pojazdu poruszającego się z prędkością 100 mil na godzinę.

Paskal (Pa)

W układzie SI miara nacisku na jednostkę powierzchni definiowana jako jeden niuton na metr kwadratowy.

Wartość R

Miara zdolności izolacyjnej materiału. Im wyższa wartość R, tym większa zdolność do izolowania przestrzeni i zapobiegania przenikaniu ciepła przez materiał.

Jednostki Wartość R
IP ft²-hr ºF/Btu
SI W/(m² • °K)

Więcej informacji

Lepsza izolacja (wyższa wartość R) ścian i dachów nie zawsze skutkuje lepszą wydajnością. Skuteczniejsza izolacja może powodować utrzymywanie ciepła w budynku. Optymalny wybór konstrukcji zależy od typu budynku, warunków klimatycznych i zestawienia użytkowania. W celu określenia najlepszych konstrukcji w danym projekcie należy przeprowadzić analizę energetyczną.

Na przykład w przypadku budynku mieszkalnego zlokalizowanego w strefie klimatu chłodnego korzystniejsze są konstrukcje o wyższej wartości R. Natomiast zastosowanie konstrukcji o wyższej wartości R w sklepie położonym w strefie klimatu ciepłego spowodowałoby wzrost zużycia energii, ponieważ utrudniałoby chłodzenie budynku chłodniejszym powietrzem nocnym. W większości projektów niemieszkaniowych występują znaczne obciążenia wewnętrzne wynikające z obecności ludzi, oświetlenia i sprzętu. W tych przypadkach wyższa izolacja może oznaczać większe zapotrzebowanie na energię chłodzenia.

SEER

Sezonowy współczynnik efektywności energetycznej. Wartość ta określa, jak sprawnie działa mały klimatyzator powietrza w obiekcie mieszkalnym lub pompa cieplna przez cały sezon chłodzenia przy danej temperaturze zewnętrznej. Tak jak w przypadku współczynnika EER wyższy współczynnik SEER odzwierciedla wydajniejszy system chłodzenia. SEER jest to stosunek całkowitej ilości jednostek chłodzenia BTU dostarczonych przez system w całym sezonie do całkowitej liczby watogodzin zużytych przez ten system.

SI

Międzynarodowy Układ Jednostek Miar, nowoczesna forma systemu metrycznego.

Przepuszczalność energii słonecznej (SHGC)

Miara zdolności blokowania przez okno przenikania promieniowania cieplnego, pochodzącego zazwyczaj ze światła słonecznego.

SHGC to część padającego promieniowania słonecznego, która jest przepuszczana przez okna. Przepuszczalność SHGC jest wyrażana jako liczba z przedziału od 0 do 1. Niska przepuszczalność oznacza, że okno przepuszcza niewielką ilość ciepła słonecznego.

Więcej informacji

Właściwa przepuszczalność energii słonecznej zależy od warunków klimatycznych, typu budynku i ilości szkła.

W strefie klimatu gorącego istotne jest, aby przepuszczalność energii słonecznej okien i świetlików była niska (0,20–0,35). Natomiast w strefie klimatu chłodnego lub sytuacji, gdy planowane jest wykorzystanie słońca do pasywnego ogrzewania, preferowana jest wysoka przepuszczalność rzędu 0,5–0,7.

Therm

Jednostka energii równa 100 000 jednostek BTU. Jest to w przybliżeniu energia uzyskana ze spalenia 100 stóp sześciennych gazu ziemnego lub odpowiednik 29,3 kWh energii elektrycznej.

Tvis

Zob. przepuszczalność w zakresie widzialnym.

Tdb

Zob. temperatura suchego termometru.

Twb

Zob. temperatura mokrego termometru.

Wartość U

Wskaźnik odporności okna na przewodzenie.

Współczynnik przewodności cieplnej jest wyznaczany przez wartość U okna. Im niższa wartość U, tym okno jest bardziej odporne na konwekcję i tym lepiej izoluje.

Więcej informacji

Pożądana wartość U zależy od warunków klimatycznych, typu budynku i ilości szkła.

Na przykład w strefie klimatu ciepłego, jak np. w Los Angeles, wartość U może być bez znaczenia. Natomiast w strefie klimatu chłodnego korzystna może być niska wartość U, jak 0,25–0,40. W klimacie chłodnym świetliki powinny mieć niską wartość U, aby zapobiegać skraplaniu.

Gęstość jednostkowa

Ciężar materiału na jednostkę powierzchni.

Jednostki Gęstość jednostkowa
IP lbm/ft²
SI kg/m²

Przepuszczalność światła w zakresie widzialnym (Tvis, VLT)

Procent światła widzialnego przechodzącego przez okno lub podobny otwór przeszklony.

Zazwyczaj wartości VLT mieszczą się w przedziale 0.3–0.8. Im wyższa wartość VLT, tym przenika więcej światła. Zwykle pożądany jest wysoki współczynnik VLT, ponieważ pozwala zmaksymalizować ilość światła dziennego. Jednak zbyt duża przepuszczalność światła może spowodować problemy.

Więcej informacji

Właściwa przepuszczalność w zakresie widzialnym zależy od warunków klimatycznych, typu budynku i ilości szkła.

Jeśli na przykład wartość ta jest zbyt wysoka i powierzchnia przeszklenia jest duża, mogą wystąpić problemy ze zbyt dużą ilością światła. Jeśli wartość jest zbyt niska i powierzchnia przeszklenia zbyt mała, nie czerpie się korzyści z naturalnego oświetlenia.

Selektywne powłoki odznaczają się wysoką przepuszczalnością w zakresie widzialnym i niską przepuszczalnością energii słonecznej. Do uzyskania niskich zysków ciepła nie jest konieczne szkło odblaskowe. Nowe rodzaje szkła odznaczają się przepuszczalnością w zakresie widzialnym rzędu 65%, przepuszczalnością energii słonecznej rzędu 30% i wartością U rzędu 0,30.

Temperatura mokrego termometru (Twb)

Temperatura uzyskana przez odparowanie wody do powietrza przy stałym ciśnieniu powietrza. Jest najczęściej zmierzona przy użyciu termometru, który ma mokry knot u dołu (bańkę), stąd nazwa mokry termometr.

Temperatura mokrego termometru (WBT) odnosi wilgotność względną do temperatury powietrza otoczenia lub suchego termometru. Gdy wilgoć paruje, zmiana stanu skupienia wiąże się z pochłanianiem energii cieplnej ze środowiska (ciepło utajone parowania), dzięki czemu temperatura nieznacznie spada. Współczynnik WBT różni się w zależności od wilgotności względnej.

Różnica między temperaturą suchego i mokrego termometru jest miarą wilgotności atmosferycznej. W punkcie nasycenia nie następuje parowanie wilgoci. Stąd temperatury suchego i mokrego termometru będą równe.